Unikanie solarium i opalania, stosowanie kremów z filtrem i raz w roku wizyta u dermatologa w celu kontroli znamion – takie profilaktyczne zachowania zapobiegają powstawaniu i rozwijaniu się czerniaka. Specjalistki z BCO szczególny nacisk kładą na rolę, jaką odgrywają badania kontrolne znamion.
– Nowotwory skóry należą do jednych z najczęstszych na świecie. Szacuje się, że około 20% populacji zachoruje na ten nowotwór. Jeżeli chodzi o czerniaka, to jest około 4 tysiące zachorowań rocznie w Polsce. Zachorowalność rośnie znacząco, w ciągu ostatnich kilkunastu – kilkudziesięciu lat w Polsce zachorwalność zwiększyła się niemal dziesięciokrotnie – podkreśla dr Katarzyna Bielawska, koordynator merytoryczna Centrum Leczenia Nowotworów Skóry (Skin Cancer Melanoma Unit). – Badanie dermatoskopowe, które zostało wprowadzone do rutynowego badania znamion, poprawiło wykrywalność czerniaka o około 30%. W Polsce umieralność z powodu czerniaka jest o 20% wyższa niż w całej Unii Europejskiej, mimo iż mamy ten sam dostęp do leków stosowanych w leczeniu systemowym czerniaka i w leczeniu uzupełniającym pacjentów z przerzutami. Pacjenci zbyt późno zgłaszają się w Polsce na badania. Im wcześniej wykryty czerniak, tym rokowanie jest lepsze.
Styl życia, zmieniający się na przestrzeni lat, również znacząco wpłynął na zwiększenie zachorowań na nowotwory skóry i czerniaki, czego pokłosie widoczne jest obecnie.
– Profilaktyka nowotworów skóry jest bardzo ważna, ponieważ musimy pamiętać o tym, jak działa słońce. Słońce to nie tylko poparzenia słoneczne, które widzimy od razu, ale również przedwczesne starzenie się skóry, a także tworzenie się zmian przednowotworowych oraz zmian nowotworowych. Przy okazji profilaktyki musimy pamiętać, że zmienił się także styl życia w obecnych czasach. Dużo chętniej i częściej wyjeżdżamy na wakacje za granicą, czyli w miejsca, gdzie nasza skóra nie jest naturalnie przysposobiona, żeby się bronić. Zmieniła się także kultura ubioru, dużo chętniej odsłaniamy nasze ciało nie tylko na plaży, ale też w życiu codziennym – zazna dermatolog dr Magda Marek-Safiejko.
Dermatologa powinniśmy odwiedzać profilaktycznie raz w roku. Systematyka pomoże w wykryciu choroby w jej wczesnym stadium zaawansowania, a co za tym idzie – pozwoli lekarzom na jej całkowite wyleczenie. W Białostockim Centrum Onkologii funkcjonuje poradnia dermatologiczna, do której ze skierowaniem może zgłosić się każdy. O jej funkcjonowaniu opowiada dermatolog dr Marta Koper:
– Najbardziej skupiamy się na wczesnej diagnostyce i leczeniu raków skóry oraz czerniaka. Mamy pacjentów samoświadomych, którzy zgłaszają się do nas na badania przesiewowe, na badania dermatoskopowe, czyli na badanie znamion w kierunku czerniaka czy też zmian łagodnych. Takie badania powinno się przeprowadzać raz do roku. W poradni dermatologicznej zajmujemy się częściowo leczeniem chirurgicznym i głównie niechirurgicznym leczeniem nowotworów skóry, takimi metodami jak metody kriochirurgiczne, metody terapii fotodynamicznej, jak również metodami miejscowymi.
Przypominamy, że od roku, a formalnie od 1 kwietnia br. w Białostockim Centrum Onkologii funkcjonuje Skin Cancer Melanoma Unit, czyli Centrum Leczenia Nowotworów Skóry, które zajmuje się leczeniem czerniaków i innych nowotworów skóry. W ramach Unitu współpracują ze sobą chirurdzy onkolodzy, dermatolodzy, onkolodzy kliniczni, radioterapeuci i patomorfolodzy.
Red. PS, fot. BCO
