Konsekwencją utrzymującego się od roku zagrożenia epidemicznego ze strony COVID-19 jest radykalny spadek liczby pacjentów z chorobami przewlekłymi, zgłaszających się do poradni specjalistycznych i szpitali. Nie oznacza to jednak poprawy kondycji zdrowotnej Polaków, ale jest jednym z efektów pandemii, która poważnie ograniczyła możliwość leczenia chorób przewlekłych, a także przejawem obaw pacjentów, dla których niebezpieczeństwo zarażenia koronawirusem SARS-CoV-2 okazało się bardziej realne niż ryzyko ze strony schorzeń dobrze znanych i często towarzyszących od wielu lat.
Pomimo wysokiej śmiertelności, będącej następstwem trwającej pandemii, to wciąż choroby układu sercowo-naczyniowego pozostają pierwszą przyczyną zgonów w Polsce, stanowią nie tylko realne zagrożenie dla życia jednostek, ale niosą również odległe konsekwencje dla zdrowia publicznego. Wobec tej sytuacji, edukacyjna misja podnoszenia społecznej świadomości nt. zagrożeń wynikających z chorób układu krążenia i możliwości przeciwdziałania im nabiera jeszcze większego znaczenia – dlatego rusza XVIII edycja ogólnopolskiej kampanii społeczno-edukacyjnej „Servier dla Serca” – „Misja Ochrony Serca w pandemii COVID-19”.
Minął rok odkąd pandemia COVID-19 radykalnie zmieniła codzienność milionów ludzi na całym świecie i redefiniowała priorytety w wymiarze społecznym i gospodarczym. Powszechnym celem w poszczególnych krajach stało się zapewnienie zdrowia i poczucia bezpieczeństwa obywateli, czemu m.in. służyły wprowadzane coraz bardziej daleko idące ograniczenia i restrykcje. Zagrożenie ze strony koronawirusa SARS-CoV-2 w krótkim czasie zdominowało globalną dyskusję, która stała się siłą napędową narastającego poczucia niepokoju, ale przede wszystkim dotknęło i dokonało rewolucji w obszarze ochrony zdrowia – bezpośrednio zaangażowanego w walkę z pandemią.
Statystycznie od wielu lat choroby układu krążenia odpowiadają za niemal połowę wszystkich zgonów w Polsce. Pomimo wzrostu śmiertelności w konsekwencji trwającej pandemii, to wciąż choroby układu sercowo-naczyniowego pozostają pierwszą przyczyną zgonów w Polsce. Wg danych GUS, od marca do 13 grudnia 2020 r. zmarło w Polsce 372 tys. osób, czyli blisko o 20% więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Tylko 22,7 tys. można tłumaczyć wirusem, a reszta, czyli 36,1 tys. osób to nie tylko nagłe przypadki, ale także np. zgony z powodu niewykrytych na czas chorób przewlekłych oraz zgony pacjentów, u których standardowe ścieżki leczenia i monitorowania stanu zdrowia zostały zaburzone.
Jak podkreślają eksperci, obawa przed zakażeniem koronawirusem sprawiła, że pacjenci z chorobami przewlekłymi nie zgłaszali się do poradni specjalistycznych i szpitali, albo robili to, gdy objawy schorzeń były bardzo nasilone. Liczba interwencji ratujących życie w ośrodkach kardiologii inwazyjnej już na początku pandemii spadła nawet o 30%, a równocześnie dwukrotnie zwiększyła się liczba pacjentów z poważnymi powikłaniami zawału serca spowodowanymi zbyt długim odwlekaniem wezwania pomocy.
Notuje się coraz większą liczbę chorych z chorobami przewlekłymi, którzy ze względu na kilkumiesięczny okres pandemii mają niekontrolowane parametry krążeniowe i metaboliczne, są mniej aktywni fizycznie, mniej dbają o zdrową dietę, rzadziej stosują się do zasad profilaktyki zdrowotnej częściej narażeni są na stres.
W kontekście pandemii kluczowe dla pacjentów jest utrzymywanie choroby pod kontrolą poprzez m.in. przestrzeganie zaleceń lekarza, w tym sumienne przyjmowanie leków wg wskazań lekarza, konsultowanie – także z wykorzystaniem teleporady – wszelkich niepokojących zmian w przebiegu schorzenia, monitorowanie podstawowych parametrów choroby w warunkach domowych, a w sytuacjach nagłych pilne wezwanie pomocy.
Badania wskazują, że brak np. kontroli ciśnienia tętniczego koreluje z cięższym przebiegiem COVID-19, a zła kontrola glikemii u chorych na cukrzycę typu 2 wiąże się wręcz ze zwiększoną śmiertelnością w przypadku COVID-19. Tak więc skuteczna kontrola ciśnienia tętniczego i glikemii nigdy dotąd nie była tak ważna jak teraz.
W trosce o kondycję serc Polaków, w odpowiedzi na ważną i niezwykle pilną potrzebę społeczną w obliczu trwającej pandemii COVID-19, konieczne jest podjęcie działań skupionych wokół budowania świadomości i edukacji w zakresie zagrożeń dla układu sercowo-naczyniowego. Z tego względu w ramach tegorocznej, XVIII edycji kampanii społeczno-edukacyjnej „Servier dla Serca”, podjęta zostanie „Misja Ochrony Serca w czasie pandemii COVID-19”.
– Rozpoczęta wiele lat temu i towarzysząca od początku kampanii Servier dla Serca misja edukacji Polaków w zakresie chorób układu krążenia będzie w tym roku miała szczególny wymiar. Z uwagi na trwającą pandemię COVID-19 tegoroczna odsłona kampanii skoncentrowana będzie na praktycznych aspektach profilaktyki kardiologicznej, czyli m.in. wskazówkach jak zadbać o serce w różnym wieku i w różnej formie, zwróceniu uwagi na konieczność kontroli czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego i cukrzycy typu 2, która także niesie ze sobą zagrożenia kardiologiczne. W przypadku cukrzycy typu 2 kluczowe jest dobre wyrównanie parametrów metabolicznych, czyli ciśnienia tętniczego, glikemii, lipemii oraz masy ciała, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób serca i naczyń i wydłużyć życie choremu. Ważnym elementem kampanii będzie edukacja dotycząca zdiagnozowanych już schorzeń kardiologicznych, znaczenia kontynuowania terapii i regularnych wizyt lekarskich, a także rozpoznawania sygnałów ostrzegawczych ze strony serca – jak je właściwie odczytać, jak reagować, jakie podjąć działania i dlaczego mimo obaw przed kontaktem ze służbą zdrowia nie należy lekceważyć niepokojących objawów, które mogą być początkiem lub zaostrzeniem groźnych chorób serca – wyjaśnia Ewa Ciepałowicz, Młodszy Kierownik ds. CSR i Komunikacji Wewnętrznej Servier Polska, organizator kampanii profilaktyczno-edukacyjnej „Servier dla Serca”. – Niezwykle istotne w dobie pandemii COVID-19 jest samodzielne kontrolowanie parametrów choroby w warunkach domowych. Pacjent, staje się teraz jeszcze bardziej aktywnym uczestnikiem procesu terapeutycznego, poprzez podjęcie współodpowiedzialności za swoją kondycję, jakość zdrowia i skuteczność leczenia – dodaje Ewa Ciepałowicz.
Kampania „Servier dla Serca” organizowana jest nieprzerwanie od 2003 roku. Jej celem jest podnoszenie świadomości społecznej Polaków w zakresie czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego i zagrożeń z nimi związanych. W tym szczególnym roku po raz pierwszy w ramach kampanii zostaną poruszone również zagadnienia związane z profilaktyką kardiologiczną w cukrzycy typu 2.
Tegorocznej kampanii merytorycznego wsparcia udzielili: Polskie Towarzystwo Kardiologiczne,Asocjacja Niewydolności Serca PTK,Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Polskie Towarzystwo Lipidologiczne oraz Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny.
Kampania została objęta patronatem przez: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pacjentów ze Schorzeniami Serca i Naczyń ECOSerce, Porozumienie Organizacji Kardiologicznych, Polskie Stowarzyszenie Osób z Niewydolnością Serca,Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnejoraz Polskie Stowarzyszenie Diabetyków.
Red. PS, fot. pixabay.com
