Dla wielu osób starszych, jedną z głównych form pomocy finansowej jest renta. Jest ona świadczeniem przyznawanym z powodu niezdolności do pracy lub z powodu śmierci osoby najbliższej.
Odnosząc się do pierwszego świadczenia, należy przypomnieć, kim w rozumieniu przepisów prawa jest osoba niezdolna do pracy. Jest to osoba, która z powodu stanu swojego zdrowia częściowo lub całkowicie utraciła możliwość wykonywania pracy zarobkowej. Całkowicie niezdolną do pracy natomiast jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.Z kolei częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Aby móc korzystać z renty z tytułu niezdolności do pracy, ubezpieczony musi spełniać łącznie następujące warunki: jest osobą niezdolną do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy oraz nie ma ustalonego prawa do emerytury z funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania. Ponadto warunkiem koniecznym jest, aby niezdolność do pracy powstała w okresach określonych w ustawie emerytalnej, za wyjątkiem osób ubezpieczonych, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz mających co najmniej 25-letni staż ubezpieczeniowy (w przypadku mężczyzn) lub 20-letni staż ubezpieczeniowy (w przypadku kobiet). W wyniku waloryzacji świadczeń od 01 marca 2021 roku najniższa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy będzie wynosiła 1.250,88 złotych.
Odnosząc się do drugiego ze wskazanych świadczeń, a mianowicie renty z powodu śmierci osoby bliskiej.
Do renty rodzinnej mają prawo członkowie rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury albo spełniała warunki do jej uzyskania, miała ustalone prawo do emerytury pomostowej, miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki do jej uzyskania, pobierała zasiłek przedemerytalny, pobierała świadczenie przedemerytalne, pobierała nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Renta rodzinna wynosi 85% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba, 90% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby, 95% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są trzy osoby lub więcej. Należy pamiętać, że wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna, która w razie konieczności, jest dzielona po równo między wszystkich uprawnionych.
Renta rodzinna przysługuje od dnia powstania do niej prawa, jednakże nie wcześniej niż od miesiąca, w którym został złożony wniosek o rentę. Wypłacana jest ona za pośrednictwem poczty albo na rachunek bankowy lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.
Nadmienić nadto należy, iż na wniosek osoby uprawnionej osoba może zostać wyłączona z kręgu osób uprawnionych do renty rodzinnej. W przypadku zaistnienia takiej sytuacji zostanie ponownie naliczona wysokość renty dla pozostałych uprawnionych. Jednocześnie osoba wyłączona na własny wniosek z kręgu uprawnionych może ponownie ubiegać się o rentę rodzinną i w tym wypadku musi po raz kolejny złożyć wniosek o uzyskanie renty rodzinnej.
Adwokat Jacek Osmólski, fot. pixabay.com
