W nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku rozpoczęła się akcja deportacji na Wschód polskich obywateli. Była to pierwsza z czterech masowych wywózek na Syberię i do Kazachstanu zorganizowanych w latach 40. XX wieku, podczas których wywieziono tysiące mieszkańców Białegostoku i jego okolic.

9 lutego 2021 roku mija 81 lat od tych tragicznych wydarzeń. Chcąc je upamiętnić, Muzeum Pamięci Sybiru, podobnie jak przed rokiem, organizuje akcję „Światło Pamięci”. Wydarzenie odbędzie się w najbliższy wtorek w godz. od 18.00 do 22.00, przy budynku Muzeum Pamięci Sybiru (ul. Węglowa 1) w Białymstoku. Każdy, kto w tych godzinach pojawi się przy Muzeum, będzie miał możliwość symbolicznego zapalenia „Światła Pamięci” na torach prowadzących od Muzeum w stronę dawnego Dworca Poleskiego, skąd były wysyłane transporty na Wschód.

Na Wschód w nieznane

W 1940 roku zmieniło się życie setek tysięcy mieszkańców zagarniętych przez Sowietów polskich Kresów. Deportowani na Wschód trafiali do miejscowości oddalonych o tysiące kilometrów. Stłoczeni w towarowych wagonach jechali przez wiele tygodni, by na końcu dotrzeć do miejsca, w którym w ciężkich warunkach musieli żyć i pracować przez kolejne, ciągnące się w nieskończoność miesiące, lata.

Oddaleni od ojczyzny, musieli zaadaptować się do nowej rzeczywistości. Większości z nas ciężko sobie wyobrazić tak ogromne odległości i życie w nieludzkich warunkach. Pokonywanie tras liczących nawet kilka tysięcy kilometrów to jeden z głównych elementów dramatu zesłańców, eksponowany na powstającej wystawie stałej Muzeum Pamięci Sybiru. To właśnie motyw wywózki, podróży „bydlęcym” wagonem tak bardzo wybrzmiewa we wspomnieniach Sybiraków.

3. Bieg Pamięci Sybiru

Przypomnijmy, że Muzeum Pamięci Sybiru wspólnie z Fundacją Białystok Biega organizuje 3. Bieg Pamięci Sybiru. Jednak z uwagi na obostrzenia epidemiczne, inicjatywa odbędzie się w nieco innej formule, w której każdy bez względu na miejsce zamieszkania czy sportowe przygotowanie będzie mógł wziąć udział.

W 2021 roku, w obliczu bieżącej sytuacji epidemicznej na świecie, mimo że wirtualnie, to jednak pobiegniemy wspólnie. Do tej pory na liście startowej zameldowało się ponad 1000 osób, mieszkańców 11 krajów z kilkuset miejscowości. Bieg Pamięci Sybiru jest więc dla każdego. Dla młodych i tych starszych, dla mieszkających w Polsce i tych, którzy mieszkają tysiące kilometrów dalej. Nie ma żadnych ograniczeń. Biegniemy, żeby upamiętnić ofiary wydarzeń sprzed 81 lat, czyli pierwszej masowej deportacji na Wschód. Pamięć o nich możemy zachować m.in. poprzez swój aktywny udział w 3. Biegu Pamięci Sybiru. Bez sportowej rywalizacji, bez rankingów.

Bieg Pamięci Sybiru potrwa od 9 do 23 lutego 2021 roku. W tym okresie można pobiec lub przemaszerować raz albo wiele razy, nawet codziennie, pamiętając, aby jednorazowo zawsze było to co najmniej 5 km. Wszystkie kilometry będą zliczane po to, by zobaczyć dokąd wspólnie uda nam się „dobiec”.

A zapisać można się już dziś poprzez stronę internetową: https://biegpamiecisybiru.pl/

Niech Bieg Pamięci Sybiru stanie się okazją do przybliżenia skali wydarzeń sprzed 81 lat. Pobiegnijmy razem by pokazać, że pamiętamy!

Muzeum Pamięci Sybiru na 7 miesięcy przed otwarciem

Muzeum Pamięci Sybiru to muzeum narracyjne, przedstawiające historię polskiej obecności na Sybirze od XVI wieku, carskich zsyłek Polaków w głąb Rosji oraz represji i zbrodni sowieckich, w tym deportacji na Syberię i do Kazachstanu. Na kilka miesięcy przed otwarciem, prace nad wystawą stałą zmierzają ku końcowi. Zbiory Muzeum Pamięci Sybiru stale się powiększają. Na wszystkich kondygnacjach pojawia się nowe wyposażenie. Instalowane są kioski multimedialne, nisze odsłuchań czy gabloty. Testowane są systemy zarządzania obiektem i ruchem zwiedzających. Wyposażane są magazyny i powierzchnie biurowe, a specjalistyczne urządzenia trafiają do pomieszczeń związanych z konserwacją eksponatów czy sali multimedialnej. Aranżowany jest również sklep muzealny, przestrzeń kasowa i szatnie.

Wszystko po to, by już za 7 miesięcy – 17 września 2021roku – pierwsi zwiedzający mogli przekroczyć próg Muzeum Pamięci Sybiru i zobaczyć gotową wystawę stałą.

Red. PS, fot. UM Białystok