Kolejny artykuł zostanie poświęcony pojęciu niepełnosprawności oraz temu, kto o niej orzeka. Niepełnosprawność, z punktu widzenia prawnego, oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do wykonywania pracy zawodowej, jeżeli uzyskały orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (znacznego, umiarkowanego, lekkiego) oraz o niezdolności do pracy.
Osoby niepełnosprawne dzieli się według różnych kryteriów, między innymi okresu życia, w którym ona wystąpiła, rodzaju niepełnosprawności, czy też stopnia niepełnosprawności.
W przedmiocie niepełnosprawności jako pierwsza instancja orzekają powiatowe, miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, a jako druga instancja wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. W posiedzeniu składu orzekającego zespołu powiatowego i wojewódzkiego uczestniczy co najmniej dwóch specjalistów, z których jeden jest lekarzem sprawującym jednocześnie funkcję przewodniczącego składu orzekającego, a drugim może być pedagog, psycholog, pracownik socjalny albo inny lekarz. W przypadku odwołania od decyzji, jako organ odwoławczy dokonujący kontroli prawidłowości orzekania przez organy administracji publicznej, w pierwszej instancji orzekają sądy rejonowe wydziały pracy i ubezpieczeń społecznych, a jako druga instancja odwoławcza – sądy okręgowe wydziały pracy i ubezpieczeń społecznych.
Organy administracji publicznej do spraw orzekania o niepełnosprawności wydają orzeczenia, przedmiotem których jest: niepełnosprawność, stopień niepełnosprawności (przepisy prawa przewidują trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki), który jest orzekany na czas określony lub na stałe, oraz wskazanie do ulg i uprawnień (orzeczenie o wskazania do ulg i uprawnień wydaje się do czasu upływu ważności orzeczenia inwalidztwie bądź niezdolności do pracy i jest ono ostateczne i niezaskarżalne).
Wydanie orzeczenia w zakresie niepełnosprawności następuje na wniosek. Taki wniosek może złożyć sam zainteresowany, przedstawiciel ustawowy osoby zainteresowanej (dotyczy w szczególności dzieci i osób ubezwłasnowolnionych), a także kierownik ośrodka pomocy społecznej lub centrum usług społecznych za zgodą osoby zainteresowanej bądź za zgodą jej przedstawiciela ustawowego.
Wniosek powinien zostać złożony w powiatowym lub miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności, który jest właściwy dla miejsca stałego pobytu osoby zainteresowanej lub właściwym dla miejsca pobytu w przypadku między innymi osób bezdomnych, przebywających w zakładach karnych, przebywających w domach pomocy społecznej. We wniosku powinny znaleźć się dane osobowe osoby, której dotyczy wniosek, a ponadto do wniosku należy dołączyć dokumentację medyczną, zaświadczenia lekarskie oraz wszelkie inne dokumenty, które mają wpływ na ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
Adwokat Jacek Osmólski, fot. pixabay.com
