W dzisiejszym wpisie przybliżę Państwu tematykę związaną z bardzo popularną i często spotykaną darowizną. Darowizna to umowa, przez którą darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia (przekazania np. domu, samochodu, pieniędzy lub innego przedmiotu) na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Bezpłatny charakter oznacza, że druga strona umowy (obdarowany) nie musi nic świadczyć, przekazywać w zamian za uczynioną darowiznę. Szczegóły umowy darowizny reguluje Kodeks Cywilny w art. 888 – 902 k.c.

Stronami umowy są zatem darczyńca i obdarowany. Warto podkreślić, iż zarówno po stronie osoby dokonującej darowizny, jak również obdarowanej, może występować więcej niż jedna osoba (np. darowizny mieszkania mogą dokonać rodzice na rzecz swojego dziecka). Istnieje również możliwość darowania i nabycia określonych udziałów w przedmiocie darowizny. Współwłaściciele mogą darować swoje udziały jednej osobie, która w ten sposób staje się wyłącznym właścicielem przedmiotu darowizny. Możliwa jest również sytuacja, w której właściciel (np. nieruchomości) daruje udziały kilku osobom – jedną lub kolejnymi umowami – które staną się współwłaścicielami przedmiotu darowizny w częściach wskazanych przez darczyńcę.

Przedmiotem umowy darowizny mogą być wszelkie prawa majątkowe, a także prawa niemające wartości majątkowej, jeżeli tylko mają jakąś wartość dla konkretnych stron umowy.

Bardzo istotna jest również forma darowizny. Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, natomiast oświadczenie obdarowanego w formie dowolnej. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Wyjątkiem są tutaj nieruchomości, w przypadku których umowa darowizny musi być bezwzględnie sporządzona przez notariusza. Wymóg formy aktu notarialnego dotyczy obydwu stron umowy. W przeciwnym razie będzie nieważna. Warto wiedzieć, że jeśli przedmiotem darowizny ma być rzecz pochodząca z majątku wspólnego małżonków, decyzję o darowiźnie muszą podjąć wspólnie, w przeciwnym razie umowa nie będzie ważna. Ważna będzie darowizna dokonana przez jednego z małżonków bez zgody drugiego, jeśli ten drugi małżonek ją potwierdzi. Zgoda małżonka nie jest konieczna w przypadku przedmiotów o niewielkiej wartości, gdyż nimi małżonkowie mogą rozporządzać samodzielnie.

Warto również podkreślić, że darczyńca ma obowiązek naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, jeżeli szkoda została wyrządzona umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Jeżeli rzecz darowana ma wady, darczyńca obowiązany jest do naprawienia szkody, którą wyrządził obdarowanemu przez to, że wiedząc o wadach nie zawiadomił go o nich w czasie właściwym. Odpowiedzialność powyższa ulega wyłączeniu, jeśli obdarowany mógł z łatwością wadę zauważyć.

Przepisy regulujące umowę darowizny przewidują również obowiązek osoby obdarowanej dostarczania darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych, ale tylko wtedy, gdy darczyńca po wykonaniu darowizny popadnie w niedostatek. Osoba obdarowana może zwolnić się od tego obowiązku dokonując zwrotu darczyńcy wartości wzbogacenia, które otrzymała w ramach zawarcia umowy darowizny.

Jacek Osmólski, adwokat / Fot. pixabay.com

Tagi:

,